Fransadaki tasarı tüm dünya gibi Türkiye’nin de gündemine geldi. Bu konuda AHT’den usta bir isim olan İsmet ACAR’ın yapmış olduğu ayrıntılı haberi sizlerle paylaşıyoruz.
Fransa Adalet Bakanı Christiane Taubira’nın, mahkemelerdeki yoğunluğu azaltmak için anlaşmalı boşanmalara ilişkin yeni bir düzenleme hazırlatmaya başlaması yalnızca Fransa’da değil tüm dünyada yeni bir tartışma başlattı. Mahkemelerdeki yoğunluğu azaltmayı amaçlayan tasarıya göre, anlaşan çiftler hakimlerin karşısına çıkmak yerine yetkili zabıt katipleri tarafından boşanabilecekler. Tasarı tartışma konusu olurken, “Türkiye’de böyle bir uygulama hayata geçer mi?” diye sorduk. Bazı kesimler bunun doğru olduğunu, çiftlerin her konuda anlaşmaları durumunda hızlı boşanmanın sorun olmadığını savunurken, psikologların da arasında bulunduğu bazı çevreler ise, bu yöntemle hızlı boşanmanın psikolojik çöküntülere neden olabileceğini savunuyor.
“Bu tip boşanma tüm çiftlere iyi gelmez”
Uzman Klinik Psikolog Zeynep Zat:
“Türkiye’de boşanma sürecinden çiftlerin ve çocuklarının nasıl etkileneceği kişilerin özelliklerine bağlıdır. Yani, kısa sürede boşanmanın tüm çiftlere iyi ya da kötü geleceğini söyleyemeyiz. Çiftlerin yasal mercilere başvurmadan önce boşanma kararı üzerine konuşup anlaşmaya varması kolaylaştırıcı olabilir. Ancak ani alınan kararlar genellikle tek tarafın daha çok istediği, üçüncü kişilerin karıştığı durumlar oluyor. Boşanma ve boşanma sonrasındaki yaşam ile ilgili her iki tarafın da hemfikir olmadığı durumlarda boşanma sürecinin hızlı olması çiftlerden en azından birini olumsuz etkileyebiliyor.”
“Olmazsa bırakırım zihniyeti yaygınlaşır”
Klinik Psikolog Yalçın Kireççi:
“Böyle saçma bir durum olmaz. Bir insan öfkeyle ‘boşanacağım’ deyip harekete geçebilir. Sıkışan herkesin çok kolay başvurabileceği bir yöntem gibi duruyor. Zorlaştırmak iyi değil, ama çok da kolaylaştırmamak gerek. İnsanların düşünme payı olmalı. Böyle bir zemin olursa, ‘Olmazsa bırakırım’ zihniyeti yaygınlaşır. Evlilik kutsal bir müessesedir. Ha muhtar boşamış, ha yetkili zabıt katibi. İkamet alır gibi bir durum. Boşanmayı kolaylaştırmak çok derin bir meseledir.”
“Dinimiz böyle boşanmayı hoş görmez”
Bursa Müftüsü Mehmet Emin Ay:
“Dinimize göre boşanmak Allah’ın hiç hoşlanmadığı, ama helal kıldığı bir ruhsattır. Allah kullarının kişilik haklarının zulüm görmesini istemez. Ama dinimiz ‘asla boşanamazsın’ diye kişileri de bağlamaz. Ancak durup düşünmeye, getirisini, götürüsünü tartışmaya sevk eder. Zabıt katipleri tarafından boşanmanın gerçekleştirilmesi örf ve adetlerimize, hukuk düzenimize uygun olmadığı gibi, dinimiz de böyle bir durumu kesinlikle hoşgörmez.”
“Katiplerden önce avukatlara yetki verilmeli”
Bursa Barosu eski Başkanı Asude Şenol:
“Böyle bir durum için yetki zabıt katiplerinde değil, hukuk eğitimli avukatlarda olmalı. Ülkemizde mahkemeler aşırı yoğun. Anlaşmalı boşanmalarda çiftler aynı sonucu isterse ve boşanmanın sonucuna karşı da yani velayet, çocuğun durumu, tazminat gibi anlaşma sağlanmışsa bence hızlı ve bu şekilde boşanmada sorun yok. Ama yetki avukatlarla olmalı. Her iki tarafın avukatı anlaşma tutanağı hazırlayarak infaz kabiliyetini taşıyabilmeli. Bence iki tarafın avukatı veya baronun belirleyeceği görevli avukatlar veya eşlerin ortak avukatı uzlaşma protokolüyle hızlı boşanmayı sağlayabilmeli. Zaten anlaşılmışsa sonuçları düşünülmüş demektir. Bence sorun yok ama tekrar ediyorum, yetki avukatlarda olmalı.”
“Şartlar uygunsa olabilir”
Bursa Baro Başkanı Avukat Ekrem Demiröz:
“Bu şekilde bir boşanmaya Türkiye’de toplumun eğitim ve kültür düzeyi şuan müsait olmayabilir. Hızlı boşanma, kültür ve eğitim seviyesi ve şartlarla doğrudan alakalı bir durumdur. Anlaşmalı ve çocuksuz boşanmalarda zaten bizim yasalarımız eşleri zorlamıyor. Böyle gerçekleşecek bir boşanmada irade ve kadının durumu ayrıca çok önemlidir. Kadın, hakim karşısına çıktığında kendisini daha güvende hissedebilir. Tamamen kültür düzeyi ve eğitim seviyesiyle ilgili bir durumdur. Olabilir ama şartlar uygun olmalıdır.”
İsmet ACAR / AHT
