Yargıtay Kararı – Başkasına Ait Fotoğrafı İnternette Yayınlama
T.C
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/12297
K. 2009/1332
T. 6.2.2009
BAŞKASINA AİT FOTOĞRAFI İNTERNET SİTESİNDE YAYINLAMAK (Eser Üzerinde Koruma Hakkı – Eser Mahiyetinde Olmayan Her Çeşit Fotoğrafı Nakle Yarayan Bir Alet Üzerine Tespit Eden Ticari Maksatla Çoğaltan veya Yayan Kimsenin Çoğaltma ve Yaymayı Engelleme Hakkına Sahip Olduğu)
FOTOĞRAF ÜZERİNDE FİKRİ MÜLKİYET HAKKI (Kayda Yarayan Bir Vasıta Üzerine Tespit Edilen veya Ticari Olarak Çoğaltılan veya Yayılan Fotoğraf – Davacı Tarafından Çekilip Kendi İnternet Sitesinde Yayınlanan Fotoğrafın Hak Sahipliği Tartışmasız Olduğu)
KESİN SÜRE (Dava Konusu Fotoğrafın Eser Niteliğine Sahip Olup Olmadığı Hususunda Bilirkişi İncelemesi Yapılmak Üzere Verilen Kesin Sürede Gereğinin Yapılmaması – Kesin Süre Fotoğrafın Eser Niteliği Hakkında Olduğu Halde Fotoğraf Üzerindeki Hak Sahipliğinin Kanıtlanmadığı Tespinin Yerinde Olmadığı)
5846/m. 84, 86
1086/m. 163
ÖZET: Eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğrafı nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı fotoğrafın üçüncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayınlanmasını men edebilir.
DAVA: Taraflar arasında görülen davada İstanbul 4.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 13.03.2007 tarih ve 2006/186-2007/70 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR: Davacı vekili, müvekkili tarafından çekilen ve içeriğinde kızının olduğu fotoğrafın kullanım hakkının müvekkiline ait olduğunu ve kendi web sitesinde yayınlandığını, davalının izin almaksızın bu fotoğrafı dergisinde ve internet sitesinde kullanmasının eser hakkının ihlali olduğunu ileri sürerek, 2.000,00 TL tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin okuyucusu tarafından gönderilen davaya konu fotoğrafın yabancı menşeli bir web sitesinden alındığını ve davacının eser sahibi olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davaya konu fotoğrafın hak sahipliğinin belirlenmesi için ileri sürülen deliller üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği halde verilen kesin süreye rağmen bilirkişi ücretinin yatırılmaması nedeniyle bu delil hakkından vazgeçmiş sayılacağı ve dosyadaki mevcut delillere göre de davanın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Mahkemece davacı tarafa verilen kesin süre, dava konusu fotoğrafın eser niteliği ve davacının eser sahipliğinin belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasına ilişkindir. Bu bakımdan, HUMK.nun 163 üncü maddesine göre kesin olarak tayin edilen süre içerisinde bilirkişi ücreti yatırılmadığından dava konusu fotoğrafın eser ve davacının da eser sahibi olduğunun kanıtlanamadığına ilişkin mahkemenin görüşü isabetlidir.
Ancak, davacı tarafça söz konusu fotoğraf eser niteliğinde olmasa dahi, kendisine ait internet sitesinden izinsiz olarak alınarak, davalının internet sitesi ve dergi nüshalarında çoğaltılıp yayınlanmasının haksız rekabet oluşturduğu da iddia edilmiştir.
5846 sayılı FSEK.nun 84/1 ve 3 üncü fıkralarına göre; eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğrafı nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı fotoğrafın üçüncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayınlanmasını men edebilir. Bu madde ile korunan fotoğrafı kayda yarayan bir vasıta üzerine tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse olup, koruma tespit ve çoğaltma üzerindedir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının kızına ait fotoğrafı kendisinin çektiğine ve yine pikselart konusunda dersler verdiği “www.xxxxdersleri.com” adlı internet sitesinde yayınlayıp çoğalttığına dair iddiasına karşılık, davalı tarafça sözkonusu fotoğrafın aleniyet kazandığı, telif tazminatı talep edilebilmesi için eser niteliğinde olması gerektiği, fotoğrafın “www.google.com” sitesinden elde edilip copyright ( telif hakkı ) uyarısı bulunmadığı savunmalarında bulunulmuştur. O halde, fotoğrafın davacı tarafından tespit edilip kendi internet sitesinde yayınlandığı hususları yanlar arasında çekişme konusu değildir. Nitekim, fotoğrafı çekilen davacının kızı tarafından davalı aleyhine açılan manevi tazminat davasının görüşüldüğü İstanbul 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 11.07.2006 tarih ve 941/204 sayılı kararda da davacının kızının fotoğrafının davacıya ait internet sitesinde bulunduğu belirtildiği gibi, davacı da bu hususta gerektiği takdirde kızının tanık olarak dinlenebileceğini belirtmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın 5846 sayılı FSEK.nun 84 üncü maddesi yönünden değerlendirilmeksizin, bu davada uygulama yeri bulunmayan aynı Yasa’nın 86 ncı maddesine dayalı olarak davacının fotoğraf üzerinde hak sahipliğinin kanıtlanamadığına ilişkin mahkeme görüşünde isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan mahkemenin bilirkişi incelemesi için kesin süre verilmesine ilişkin ara kararı da fotoğrafın eser niteliğiyle ilgili olup, bilirkişilerden tazminat hesabı yapılması istenilmediğine göre, uyuşmazlığın 5846 sayılı FSEK.nun 84 üncü maddesi uyarınca değerlendirilip sonuçlandırılması gerekirken kararda yazılı gerekçelerle davanın reddedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 06.02.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
