Hukuk Genel Kurulu Kararı – İcra Takibinin İptali
T.C
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2008/12-825
K. 2009/32
T. 28.1.2009
KAVRAMLAR
İCRA TAKİBİNİN İPTALİ
TEMSİLİN HÜKÜMLERİ
TİCARİ MÜMESSİLLER
VEKALET
818 S. BORÇLAR KANUNU Madde 449, 450, 533, 534
ÖZET: Taraflar arasındaki “İcra Takibinin İptali” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 16.İcra Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 27.02.2008 gün ve 2008/73 E-141 K sayılı kararın incelenmesi taraf vekillerince istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 19.06.2008 gün ve 2008/9958 E-13033 K sayılı ilamı ile; (…1-Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, 2-İki veya daha fazla işletmenin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri ortaklığın tüzel kişiliği olmadığı gibi taraf ehliyeti de yoktur. Bu nedenle alacaklının adi ortaklığın bireyleri olan her iki şirketi de takipte göstermesi doğru ve yerinde bir işlem ise de, ortakların ortaklık borçlarından dolayı alacaklılara karşı doğrudan doğruya ve sınırsız olarak tüm varlıklarıyla sorumlu olabilmeleri için ortaklık adına temsilci ortağın kambiyo yoluyla borçlanabilmesi bu ortağa açıkça BK.nun 388.maddesi gereğince ortaklık adına kambiyo senedi düzenleme yetkisinin verilmesine bağlıdır. Somut olayda gözlendiği gibi 30.05.2007 tarihli ortaklık sözleşmesinde ortağın temsilcisi M…… O…… D….’e açıkça ortaklık adına kambiyo taahhüdünde bulunmak için yetki verilmediği görüldüğünden dayanak çekteki borçtan adı geçen kişi şahsen sorumludur. Mahkemece açıklanan nedenlerle şikayetin kabulü ile müşteki şirket hakkındaki takibin iptaline karar vermek gerekirken reddi isabetsizdir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI: Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, İcra Takibinin İptali istemine ilişkindir.
Davacı A… Yemek Gıda Temizlik San.ve Tic. Ltd. Şti. vekili 28.01.2008 harç tarihli dava dilekçesinde, Milli Savunma Bakanlığı İç Tedarik Başkanlığı tarafından ihaleye çıkartılan hazır yemek hizmeti alımı işine müşterek teklif vermek üzere dava dışı M…… O…… (O… Yemek Gıda ve Besicilik) ile 30.05.2007 tarihli noterde düzenleme şeklinde imzalanan ortaklık sözleşmesi ile adi şirket ortaklığı kurulduğunu, O… Yemek Gıda ve besiciliğin pilot ortak kabul edildiğini ve ortaklığı temsile M…… O…… D….’in yetkili kılındığını, temsil yetkisinin sadece ortaklık konusu olağan işlerin yürütülebilmesi için verildiğini, bunun dışında ortaklığı temsile veya ilzama yetkisi olmadığı halde keşide ettiği çek nedeniyle davalı tarafından icra takibi başlatıldığını belirterek, takibin iptaline, %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir .
Davalı (Alacaklı) H…. E. vekili 14.02.2008 tarihli cevap dilekçesinde; yetkili ortağın kambiyo senedi düzenleyebileceğini bunun için özel yetki gerekmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini cevaben bildirmiştir.
Mahkemenin davanın reddine dair verdiği karar, Özel Dairece yukarıda belirtilen nedenle bozulmuş, mahkemece “Borçlar Kanunu’nun 533/2 ve 534/son maddesi uyarınca şirket namına idareci ortak tarafından yapılan işlemin, temsil hükümleri uyarınca diğer ortakları da alacaklıya karşı borçlu kılacağı gerekçesiyle önceki kararda direnilmiştir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle, adi ortaklığın tüzel kişiliğe sahip bulunmamasına, adi ortaklık sözleşmesinde aksine bir hüküm yer almadığı sürece, idareci ortağın yapacağı işlemlerin diğer ortakları da bağlayıcı nitelikte olmasına, adi ortaklıkta idareci ortağın statüsünün, Borçlar Kanunu’nun 449. maddesinde düzenlenen ticari mümessile benzer bir nitelik taşımasına, aynı Kanunun 450.maddesi uyarınca, ticari mümessilin kambiyo taahhüdünde bulunma yetkisine sahip olmasına (Ticari mümessil kavramı hakkında: Hukuk Genel Kurulu’nun 19.04.2006 gün ve 006/19-165 E-213 K; 05.11.2008 gün ve 2008/15-651 E-654 K.sayılı kararları); dolayısıyla, adi ortaklıkta idareci ortağın kambiyo senedi düzenleyebilmesi için bu konuda ayrı ve özel bir yetkiye sahip kılınmasının gerekmemesine; somut olayda, takibe konu kambiyo senedini (çek) düzenleyen M…… O…… D….’in idareci ortak durumunda bulunduğunun da çekişmesiz olmasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararın onanması gerekir.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 28.1.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.
