SAHTE PROFİL AÇMAK SUÇ MU?
Genel Açıklama
Son zamanların en yaygın alışkanlıklarından biri de sosyal medya. Özellikle genç kuşaklar arasında yayılan sosyal medya kullanımı 3-4 yıl içerisinde neredeyse tüm yaş kesimlerinin ilgisini çekmiş durumda. Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinin başarı göstermesi nedeniyle bir çok ünlü firma bu alana yatırımlar yapmaya başladı. Sosyal medya internetin kullanım şeklini ve profilini tamamen değiştirdi. Google gibi bir devin de bu piyasaya girişi ile sosyal medya ciddi bir güç haline geldi.
Pelin Batu Profilini Kullanan Kişilere Verilen 22 Aylık Ceza
Dünya genelinde 900 Milyona yakın insan sosyal paylaşım sitelerini kullanıyor. Bu rakam gün geçtikçe daha da artıyor. Neredeyse dünya nüfusunun 6 da 1 biri sosyal paylaşım sitelerinde kendilerine ait bilgileri paylaşıyor. Sosyal medyanın bu kadar sık kullanılması sebebiyle etkileri de derin oluyor. Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması sebebi ile de bilişim hukuku alanında her geçen gün yeni bir gelişme yaşanıyor. Henüz ayrıca bir kanun çıkarılmış olmasa da yakın zamanda sosyal medyaya yönelik kanun çıkarılacağı ve bunun oldukça yakın bir zaman da olacağı öngörülüyor. Özellikle Geçen gün İstanbul 24 Anadolu Asliye Ceza Mahkemesince Pelin Batu adına açılmış Sahte Facebook Profili kullanılması sebebiyle verilen hapis cezası nedeniyle bu konuda tekrar açıklama yapmamızın sizlere faydalı olacağını düşünüyoruz.
Öncelikle Pelin Batu dosyası üzerinden bir değerlendirme yapmak faydalı olacaktır.
Mahkemenin verdiği kararı değerlendirdiğimizde olay bilişim suçu kapsamına girmemektedir. Ceza Hukuku anlamında verilen ceza “Özel Hayatın Gizliliğini İhlal” suçudur. Sosyal Medya Hukuku henüz tam anlamıyla oluşmadığından ve buna yönelik bir kanun yapılmadığından Genel hükümlere göre bu tür eylemler ayrı ayrı cezalandırılacaktır. Aşağıda bu konuda çıkan haberde ayrıntılar anlatılmıştır.
Sahte Profil Açmaya Hapis Cezası Verilir mi?
Her ne kadar sosyal medya hukuku hakkında bir kanun çıkarılmasa da sahte profil kullanmak eylemi kanunen suç teşkil edecektir. Bu eylemin suç teşkil etmesi için kişinin özel bilgilerinin kullanılması gerekmektedir. Ceza kanununda “Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz” ilkesi dolayısıyla bu eylem profili taklit edilen kişilerin resimleri, özel bilgileri, mail adresleri gibi şahsa ait aldatıcı bilgiler girilmesi durumunda verilebilir. Yoksa sadece kişi adına açılmış bir hesap suç teşkil etmeyecektir. Suç teşkil edecek eylem; sahte hesap açılan kişinin kimlik bilgileri, adresi, resimleri, mesleki bilgileri, arkadaşlarıyla yaptıkları, doğum tarihi v.b açıklamalar yapılırsa meydana gelmiş olur. Burada mahkemenin baz aldığı kanun maddesi 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” başlıklı dokuzuncu bölümünün 135 ve 136 maddesi uyarınca cezalandırılacaktır. Bu maddeleri kısaca açıklayacak olursak;
TCK 135 – Kişisel Verilerin Kaydedilmesi
Madde Metni: “Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.” Kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.”demektedir. Buna göre herhangi bir kişiye ait açılacak bir sosyal medya hesabında bu kanun maddesi çiğnenmiş olacaktır. Bu kanun maddesinde açıkça belirtilen durum ise “Kişisel Veri” dir. Bu kişisel veri kavramını geniş olarak yorumlamak daha sağlıklı olacaktır. Yani bunu her türlü kişisel veri olarak düşünebiliriz. Bu şekilde oluşturulmuş bir profilde adına profil açılan kişinin herhangi bir kişisel verisi kullanılması TCK’nın bu maddesi hükmünce suç teşkil edecektir. Sadece isim, soyisim kullanılması suçun oluşması için yeterli olmayacaktır. Zira aynı isim ve soyisimde birden fazla kişi olabilir. Fakat kişilerin resimleri, doğum yerleri, doğum tarihleri gibi kişilere ait olan ve kişinin kim olduğunun belli olmasına neden olan “KİŞİSEL” veriler kullandığı takdirde 6 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle profil açan kişiler cezalandırılabilecektir.
TCK 136 – Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme
Kanun Metni: “Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Demektedir. Buna göre sahte profil açmak eylemi TCK 135 anlamında suç teşkil etse bile internet ortamında paylaşıldığından aynı zamanda TCK 136 anlamında da suç teşkil edecektir. Özellikle bu konuda yapılan yargılama da verilen kararlar bu maddeye dayanılarak verilmektedir. Son olarak Pelin Batu ile gündeme gelen haberin ayrıntılarını ise aşağıda bulabilirsiniz. Soru ve sorunlarınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Mahkeme Kararı Hakkında Genç Baro.org sitesinde çıkan haber “Pelin Batu adına sosyal paylaşım sitesi facebook’ta sahte profil sayfası oluşturan 3 kişiye, 1 yıl 10′ar ay hapis cezası verildi. Sanıkların sabıkasız oluşunu dikkate alan mahkeme verilen cezayı erteledi. Anadolu 24. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya Pelin Batu ve avukatı katılmadı. Tutuksuz sanıklar Yılmaz K. (47), Hakan K. (44) ile Okay S.’in (54) avukatı Ali Kavilci duruşmada yer aldı. Duruşmada son sözleri sorulan sanıklar, suçsuz olduklarını belirterek beraatlarını talep etti. Avukat Ali Kavilci ise, müvekkili Okay S.’in emekli albay olduğunu ifade ederek, müvekkilinin bu tarz bir eylemi yapabilecek bilgisayar bilgisi ve kabiliyeti olmadığını beyan etti. Sanık Okay S’nin evinde kablosuz internet bağlantısı kullandığını kaydeden avukat Kavilci, “Evinin yakınında öğrenci yurdu ve bankalar bulunmaktadır. Bu işin orada yaşayanlar tarafından yapılabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Mahkeme, sanıkların ‘Özel hayatın gizliliğini ihlal’ suçunu işlediklerini belirterek 3 kişinin 1 yıl 10′ar ay hapis cezasına çarptırılmalarına karar verdi. Sanıkların sabıkasız oluşunu da göz önüne alan mahkeme, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına hükmetti.
Üsküdar Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, Pelin Batu’nun 23 Mart 2011 tarihinde facebook.com isimli internet sitesinde fotoğraflarının kullanılarak kendi adına profiller oluşturulup, kendi adına görüşmeler yapılıp, kendisine ait olmayan bilgilerin, oluşturulan profillerde paylaşıldığını iddia ederek şikayetçi olduğu belirtildi. Batu’nun şikayeti üzerine başlatılan soruşturma kapsamında, şüphelilerin kullanımlarındaki telefon numaraları ve IP numaralarının tespit edilerek, şüphelilerin kullanımındaki telefonlar ile internete bağlanıldığının sabit olduğu, şüphelilerden Yılmaz K’nın alınan savunmasında ise Pelin Batu isimli profili, kendisinin oluşturduğunu beyan ettiği hazırlanan iddianamede kaydedildi
Pelin Batu’nun Türkiye genelinde tanınan ve belli bir hayran kitlesi olduğu ifade edilen iddianamede, “Batu’nun adını ve fotoğraflarını kullanarak facebook paylaşım sitesinde profil oluşturup kendileri Pelin Batu’ymuş gibi görüşmeler yapıp, müşteki Pelin Batu’ya ait olmayan bilgileri paylaştıkları, bu şekilde üzerlerine atılı suçu işledikleri anlaşılmaktadır” denildi. Şüpheliler hakkında ‘Özel hayatın gizliliğini ihlal’ suçlamasıyla 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılmıştı.”
Avukat Arif BALTACI
