BİLİŞİM SİSTEMİNİ ENGELLEME, BOZMA, VERİLERİ YOK ETME VEYA DEĞİŞTİRME SUÇU
5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun “Bilişim Alanında Suçlar” bölümünde düzenlenmiş bir suç türüdür. “Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu” na aşağıdaki kanun maddesi doğrultusunda ayrıntıları ile değineceğiz.
Türk Ceza kanununa bilişim ile ilgili hükümler oldukça geç girmiştir. Bilişim Suçları olarak işlenen suçlar daha önce ceza kanunu kapsamında farklı maddeler üzerinden cezalandırılırken farklı maddelerle cezalandırma olanağı bulunmayan bazı eylemler karşı tarafta zarar meydana getirmesine rağmen cezasız kalıyordu. Bu amaçla 2005 senesinde çıkarılın ve şu an yürürlükte olan 5237 sayılı ceza kanunu içerisine “Bilişim Alanında Suçlar” bölümü eklenmiştir. Yabancı hukuk sistemlerine nazaran yetersiz ve dar kapsamda olan bu cezalar teknolojinin hızına ayak uyduramamaktadır.
Bilişim sistemlerine karşı yapılan sistemin işleyişini engelleme, sistemi veya verileri bozma, verileri yok etme veya değiştirme suç kapsamına dâhil edilmiştir.
Bu suç 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda 244 maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddenin metni aşağıdaki şekliyle kanunda yer almaktadır.
“ONUNCU BÖLÜM
Bilişim Alanında Suçlar
Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme
Madde 244-
(1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”
Bu maddenin yorumunu yapacak olursak;
244/1 fıkrasında; öncelikle bilişim sistemin engellenmesi ve bozulması durumunda verilecek ceza hükme bağlanmıştır. Buna göre bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişiye 1 ile 5 yıl arasında hapis cezası verilecektir. Burada işleyişin engellenmesi ve bozulması oldukça geniş olarak değerlendirilmektedir. Bir bilişim sistemine hukuka aykırı şekilde girerek şifrelerini değiştirmek bile bu fıkra kapsamına dâhil olacaktır. Kanun koyucu bu suçu seçimlik ve geniş kapsamlı bir suç olarak düzenlemiştir. Bu suçun oluşması için bilişim sistemine giriş ile sistemin engellenmesi veya bozulması arasında uygun illiyet bağının olması gerekmektedir. Bu madde kapsamında içeriğin değiştirilmesine değinilmemiş sadece bilişim sistemine yönelik saldırılarda uygulanacak cezalar belirtilmiştir.
244/2 fıkrasında; bilişim sisteminin içerisinde mevcut bulunan verilerin değiştirilmesi, bozulması, yok edilmesi, erişilmesinin engellenmesi, sisteme farklı verilerin yerleştirilmesi gibi eylemlere uygulanacak yaptırımlar belirtilmiştir. Buna göre bilişim sistemi içerisindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri kopyalayan veya başka sistemlere aktaran kişi 6 ay ila 3 yıl arasında hapis cezası alacaktır. Bu fıkra her ne kadar bir önceki fıkraya benzese de aralarındaki fark çok açıktır. İlk fıkrada bilişim sisteminin işleyişine dair eylemlerin cezası belirtilmekte iken bu fıkrada sistem içerisinde verilere karşı yapılacak eylemler cezalandırılmaktadır.
244/3 fıkrasında; ağırlaştırıcı nedenler sayılmıştır. Buna göre 1. ve 2. Fıkrada belirtilen eylemlerin banka, kredi kurumu, kamu kurum ve kuruluşlarına ait bilişim sistemlerine karşı olması halinde verilecek cezanın yarı oranında artırılacağı belirtilmiştir. Banka ve Kredi kurumlarının para transferleri yapması ve ciddi yükümlülükler altında olması sebebiyle, kamu kurum ve kuruluşlarının işleyişinin engellenmesinin de kamuya verebileceği ciddi zararlar sebebiyle suç teşkil eden eylemler fıkrada bahsedilen tüzel kişiliklere karşı işlendiğinde cezası artırılacaktır.
244/4 fıkrasında; yapılan eylemlerden çıkar sağlanması halinde verilecek cezadan bahsedilmiştir. Bu fıkra da geniş yorumlanması gereken bir hükümdür. Burada çıkar sağlanan eylem farklı bir madde dolayısıyla cezalandırılabiliyorsa (mesela banka sistemlerine girip para transferi yapılarak bir çıkar sağlanmışsa) bu madde kapsamında cezalandırılmayacaktır. Bu fıkranın konulması TCK’nın veya diğer kanunların suç saymadığı bilişim alanında bazı eylemlerin kişilere çıkar sağlaması halinde cezalandırılması amacını taşımaktadır. Bu fıkra kapsamında verilecek ceza 2 ila 6 yıl arasında hapis cezası ve beşbin güne kadar adli para cezasıdır.
KANUN GEREKÇESİ
MADDE 244.– Maddenin birinci fıkrasında bir bilişim sisteminin işleyişini engelleme, bozma, sisteme hukuka aykırı olarak veri yerleştirme, var olan verileri başka bir yere gönderme, erişilmez kılma, değiştirme ve yok etme fiilleri, suç olarak tanımlanmaktadır. Böylece sistemlere yöneltilen ızrar fiilleri özel bir suç hâline getirilmiştir. Aracın fizik varlığı ve işlemesini sağlayan bütün diğer unsurları, söz konusu suçun konusunu oluşturmaktadır. Fıkrada seçimlik hareketli bir suç meydana getirilmiştir.
İkinci fıkrada, bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi hakkında işlenmesi hâlinde, verilecek cezanın artırılması öngörülmüştür.
Üçüncü fıkrada ise, bir ve ikinci fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlaması, ceza yaptırımı altına alınmıştır. Ancak, bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilebilmesi için, fiilin daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmaması gerekir. Bu bakımdan, fiilin örneğin dolandırıcılık, hırsızlık, güveni kötüye kullanma veya zimmet suçunu oluşturması hâlinde, bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilmeyecektir.
Avukat Arif BALTACI
