Çaplı Taşınmaza El Atmanın Önlenmesi Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. HUKUK DAİRESİ
E. 2013/307
K. 2013/870
T. 25.1.2013
ÇAPLI TAŞINMAZA ELATMANIN ÖNLENMESİ ( Keşfen Saptanacak Dava Değeri Üzerinden Peşin Harcın Alınması ve Bu Zorunluluk Yerine Getirildiği Takdirde Davaya Devam Edilmesi Gerektiği )
ELATMANIN ÖNLENMESİ ( Keşfen Saptanacak Dava Değeri Üzerinden Peşin Harcın Alınması ve Bu Zorunluluk Yerine Getirildiği Takdirde Davaya Devam Edilmesi Gerektiğinin Gözetileceği )
HARÇ ( Çaplı Taşınmaza El atmanın Önlenmesi Davası – Öncelikle Keşfen Saptanacak Dava Değeri Üzerinden Peşin Harcın Alınması ve Bu Zorunluluk Yerine Getirildiği Takdirde Davaya Devam Edilmesi Gerektiği )
4721/m.683
492/m.16, 32
1086/m.413
ÖZET: Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve tazminat isteklerine ilişkindir. Öncelikle davada ileri sürülen isteklerden el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşfen saptanacak dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekir.
DAVA: Yanlar arasında görülen el atmanın önlenmesi, tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi M.A’nın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR: Dava, çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi ve tazminat isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu; böyle bir davada, HUMK’nun 413. ve 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 16. maddeleri uyarınca dava değerinin ve buna göre alınacak harcın, el atılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil toplamından ( 4.3.1953 tarih 10/2 sayılı İ.B.K. ) ibaret olacağı kuşkusuzdur. Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davanın, hükmedilmesi istenen ecrimisil miktarı üzerinden harç ödenmek suretiyle açıldığı, el atmanın önlenmesi yönünden harç yatırılmadığı gibi, yargılama sırasında da bu yönden harç ikmali yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu, harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür. Hal böyle olunca, öncelikle davada ileri sürülen isteklerden el atmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak keşfen saptanacak dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus göz ardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması doğru değildir.
SONUÇ: Davalıların temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün ( 6100 s. HMK’nun geçici 3. maddesi yollamasıyla ) HUMK.’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
