Denetimli Serbestlikle İlgili Soru – Cevap
DENETİMLİ SERBESTLİK NE DEMEKTİR? DENETİMLİ SERBESTLİK NEDİR?
CEVAP :Uygulama alanı ve sınırları kanunlarla belirlenmiş hapis cezasına alternatif bir yöntem olarak modern hukuk sistemlerinden alınarak Türk Ceza Kanunu içerisine entegre edilmiş Şüpheli, Sanık veya Hükümlülerin Denetim altında tutulması, takip edilmesi ve ıslah edilmesini amaçlayan ceza uygulamalardır.
DENETİMLİ SERBESTLİK SÜRESİ NE KADARDIR, DENETİMLİ SERBESTLİK KAÇ YIL?
CEVAP : Son zamanlarda internetteki çeşitli sitelerimiz aracılığıyla sık sık aldığımız sorulardan biri de “Denetimli serbestlik 2 yıla çıkarıldı mı? yada “Denetimli Serbestlik Kaç Yıl” sorusu olmaktadır. Bu soruya şimdilik verebileceğimiz cevap hayırdır. Denetimli serbestlikten yararlanmak için alınacak ceza en fazla bir yıllık hapis cezası olmalıdır. Bu konuda mecliste yasa tasarısı bulunmakta olup henüz kanunlaşmamıştır.
DENETİMLİ SERBESTLİK TÜRLERİ NELERDİR?
CEVAP :
-
Ev Hapsi (Konutta İnfaz)
-
Tedavi ve Denetimli Serbestlik Kararı
-
Kamuya Yararlı Bir İşte Ücretsiz Çalışma
-
Denetimli Serbestlik Meslek Edindirme Kursları
-
Eğitim Kurumuna Devam Etme Kararı
-
Belirli Bir Yere Gitme ya da Gitmeme Yönünden Verilen Denetimli Serbestlik Kararı
-
Belirli Bir Mesleği veya Sanatı Yapmanın Yasaklanması Kararı
-
Ehliyete ve Ruhsata El Koyma Kararı
-
Bir Başkasının Gözetimi Altında Ücretli Olarak Çalıştırılma Kararı
-
Herhangi Bir Yükümlülük Belirlenmeden Sadece Denetimli Olarak Geçirilmesi Kararı
-
Koşullu Salıverilen Hükümlü Hakkında Verilen Denetimli Serbestlik Kararı
-
On Sekiz Yaşında Küçükler İçin Barınma İmkânı Verilen Bir Eğitime Tabi Tutulması Kararı
-
Hagb Kararı Verilen Kişiler İçin Yükümlülük Olmaksızın Denetim Kararı
-
Mahkemenin Takdir Edebileceği (Kanun Burada Genel Bir İfade Kullanmış) Diğer Denetim Kararları
DENETİMLİ SERBESTLİKTEN YARARLANMA KOŞULLARI NELERDİR?
CEVAP : Denetimli Serbestlik Hapis muadili bir tedbir olduğundan cezaevindekiler ve yeni ceza alanlar bu tedbirden faydalanabilir.
Yeni ceza alacak kişi için mahkeme kararı gereklidir. Eğer kişi cezaevinde ise
-
Açık cezaevinde cezasının son altı ayını kesintisiz olarak geçirmesi
-
Çocuk ceza evinde ise toplam cezasının beşte birini tamamlaması,
-
Koşullu salıverilmesine bir yıl ve daha az süre kalması,
-
Ceza İnfaz Kurumunun İyi halli hükümlü raporu vermesi,
-
Talepte bulunması,
-
İnfaz Hakiminin Kararı,
gerekmektedir.
DENETİMLİ SERBESTLİK CEZASI KİME UYGULANIR?
CEVAP : Mahkeme hâkimince bazı suçları işlemiş kişilere hapis cezası yerine verilebildiği gibi cezaevlerindeki hükümlüler için de infaz hâkimince hükümlünün gerekli şartları taşıdığı durumlarda hükümlülere verilebilir.
DENETİMLİ SERBESTLİK DİLEKÇESİ NEREYE VERİLİR?
CEVAP : Denetimli Serbestlikten yararlanmak isteyen hükümlülerin yasal temsilcileri tarafından İnfazı gerçekleştiren hâkimliğe bir dilekçe ile başvurulur.
DENETİMLİ SERBESTLİK DİLEKÇE ÖRNEĞİ VAR MIDIR?
CEVAP :
Matbu bir dilekçe örneği olmasa bile normal olarak başvuru yapmak için dilekçe istenecektir. Aşağıdaki bağlantıda örnek dilekçeyi görebilirsiniz.
DENETİMLİ SERBESTLİK DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
DENETİMLİ SERBESTLİK ŞARTLARI KİŞİYE GÖRE DEĞİŞİR Mİ?
CEVAP : Denetimli Serbestlik şartları aynı durumlardaki kişiye göre aynı şekilde uygulanmaktadır. Fakat kişilerin yaşları, konumları v.b durumlara göre denetimin uygulamasında farklılıklar görülebilir.
DENETİMLİ SERBESTLİK ARTACAK MI?
CEVAP : Her ne kadar bu konuda çok çeşitli spekülasyonlar yapılsa da 2014 haziran 10 itibariyle böyle bir konu gündeme gelmemiştir. İlerleyen günler için denetimli serbestliğin 2 yıla çıkarılacağı konuşulmaktadır.
DENETİMLİ SERBESTLİK BİR CEZA MIDIR?
CEVAP : Denetimli Serbestlik Hapis Cezasına alternatif olarak sunulan ve kişinin cezaevine girmeden cezasını çekmesini sağlayan bir cezalandırma yöntemidir.
DENETİMLİ SERBESTLİK YASASI VAR MIDIR?
CEVAP :
Denetimli Serbestlik hizmetlerinin uygulanmasına dair 5402 Sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu Çıkarılmıştır. Kanun Metnine ve ilgili diğer kanunların metnine aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
5402 SAYILI DENETİMLİ SERBESTLİK HİZMETLERİ KANUNU
6291 SAYILI KANUN DEĞİŞİKLİĞİ DENETİMLİ SERBESTLİK
5275 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
5395 SAYILI ÇOCUK KORUMA KANUNU
5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
DENETİMLİ SERBESTLİK YÖNETMELİĞİ VAR MIDIR?
CEVAP : 05.03.2013 tarihli ve 28578 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmış Denetimli Serbestlik Hizmetlerinin Yönetmeliği mevcuttur. Her ne kadar ana yönetmelik bu olsa da denetimli serbestlikle ilgili birçok yönetmelik bulunmaktadır. Yönetmeliklere aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
DENETİMLİ SERBESTLİK HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
ÇOCUK KORUMA KANUNUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN USÛL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
DENETİMLİ SERBESTLİK MÜDÜR VE MÜDÜR YARDIMCILIĞINA ATAMA YÖNETMELİĞİ
ADALET BAKANLIĞI TEFTİŞ KURULU YÖNETMELİĞİ
CEZA İNFAZ KURUMLARININ YÖNETİMİ İLE CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA TÜZÜK
CEZAEVİNE GİRMEDEN DİREK DENETİMLİ SERBESTLİKTEN YARARLANABİLİR MİYİM?
CEVAP : Herhangi bir suç işleyip de mahkemede yargılanan kişiler hakkında verilecek kararlar mahkeme takdirindedir. Mahkeme Hakimi kişiler hakkında suçun niteliğine göre 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50,51 ve 191 maddeleri uyarınca, 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu’nun 107 ve 110/2 maddeleri uyarınca denetimli serbestlik kararı verebilir. Burada önemli olan husus yargılama konusu suçun niteliği itibariyle denetimli serbestlikten yararlanılabilecek suçlardan olmasıdır. Eğer suçun mahiyeti denetimli serbestlik için gerekli şartları taşıyorsa mahkeme hakimi kişiyi cezaevine göndermeden alternatif olarak denetimli serbestlik kararı verebilir. Burada önemli olan mahkemenin takdiri ve denetimli serbestlik için bir yükümlülük yüklenen kişinin yükümlülüğüne harfiyen uymasıdır. Eğer bu şartlar oluşursa kişi cezaevine hiç girmeden cezasını çekebilir.
HAKKINDA DENETİMLİ SERBESTLİK VERİLEN KİŞİ HANGİ KURALLARA UYMALI?
CEVAP :
Denetimli serbestlik ile ilgili kanun gereği yükümlülük yüklenen kişilerin uyması gereken kurallar denetimli serbestlik hizmetleri yönetmeliği madde 42 de belirtilmiştir. Buna göre;
-
Yapılan çağrılara ve hazırlanan denetim planına,
-
İyileştirme çalışmaları kapsamında belirlenen yükümlülüklere,
-
Kararın infazı ve denetim için belirlenen kurallara,
-
Denetimli serbestlik personelinin uyarı ve önerilerine uymak zorundadır.
-
Eğer yükümlülük elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle yerine getiriliyor ise, yükümlü elektronik kelepçe ve diğer cihazlar ile ilgili üniteyi usulüne uygun olarak kullanmak ve korumak zorundadır.
-
Yükümlü, denetimli serbestlik personeli ile cezaların infazında görev alan diğer kurumların personeline saygılı davranmak, müdürlüğün ve diğer kurumların işleyişinin bozulmaması ve güvenliğinin tehlikeye düşürülmemesi için gerekli özeni ve dikkati göstermek zorundadır.
-
Yükümlü, müdürlüğe alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında ya da kesici, delici aletler ve ateşli silahlarla gelemez ve bu şekilde yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalara katılamaz.
-
Yükümlü yerleşim yeri adresini değiştirir ise yeni adresini müdürlüğe bildirmekle yükümlüdür. Yeni adresin bildirilmemesi ve adres kayıt sisteminden de tespit edilememesi halinde, yükümlünün eski adresine yapılan tebligat geçerli sayılır.
-
Askere alınan yükümlü, müdürlüğe durumunu bildirmek ve ilgili belgeleri iletmek, mahpusluk ya da askerlik durumu sona eren yükümlü on gün içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmek zorundadır.
-
Bu maddede belirtilen kurallar yükümlülük yerine geçer. Yükümlü bu kurallara uymak ve katlanmak zorundadır.
Madde açıklamalarında da görüleceği üzere denetimli serbestlik cezası verilen yükümlüler bu kurallara sıkı sıkıya uymak zorundadır. Uymadığı takdirde hakkında verilen denetimli serbestlik kararı kaldırılabilir.
DENETİMLİ SERBESTLİKLE İLGİLİ MAHKEMECE UYGULANAN YÜKÜMLÜLÜKLERE UYMAMANIN CEZASI NEDİR?
CEVAP : Mahkemece verilen denetimli serbestlikle ilgili yükümlülükler kişinin hapis cezasının karşılığıdır. Eğer ceza alan kişinin cezası denetimli serbestlik kurallarına harfiyen riayet etmez ise cezası hapiste kısmen veya tamamen çektirilir. Hapis cezasının cezaevinde infaz edilmemesinin tek yolu vardır. Bu da denetim süresi içerisinde mahkemece yüklenen yükümlülüklere uygun olarak davranıldığının tespitidir.
DENETİMLİ SERBESTLİK CEZASI ALAN MEMUR OLABİLİR Mİ?
CEVAP :Burada alınan suçun içeriği önemlidir. Eğer işlenen suç memuriyete engel suçlardan değilse kişinin denetimli serbestlikten ceza alması memur olmaya engel olmayacaktır.
DENETİMLİ SERBESTLİK FORMU NEREDEN ALINIR, NEREYE TESLİM EDİLİR?
CEVAP : Denetimli Serbestlik için matbu bir form yoktur. Genelgelerde belirtilen örnek formlar kurum yetkililerince düzenlenerek ilgili hakimliğe gönderilir. Örnek formlara aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
DENETİMLİ SERBESTLİK GENİŞLETİLECEK Mİ?
CEVAP :Bu konu ile ilgili çok fazla soru gelmekte ve kamuoyunda çok fazla spekülasyon yapılmaktadır. Haziran 2016 itibariyle henüz böyle bir karar olmamakla birlikte yakın zamanda bu hususta karar verileceğini düşünmekteyiz.
DENETİMLİ SERBESTLİK HESAPLAMASI NASIL YAPILIR?
CEVAP : Denetimli serbestlikte hesaplar gün üzerinden yapılır. Ceza alınan gün sayısı bir günde çalışılması gereken 4 saatlik rakamla çarpılarak toplam çalışma saati bulunur. Bu saat doldurulduğunda verilen raporun olumlu olması halinde kişi cezaevine girmez ve suçunun karşılığı olan ceza infaz edilmiş sayılır.
DENETİMLİ SERBESTLİK İMZA İHLALİ SORUN OLUR MU?
CEVAP : Denetimli serbestlikte ana kural denetime sıkı sıkıya uyulmasıdır. İmza atmaya gitmeyen kişi imza atılmasını ihlal ettiği için bu konuda hakkında verilen ceza hapis cezası olarak infaz edilebilir. Burada önemli olan kişinin geçerli bir mazereti olup olmadığı ve bunu belgelendirebilip belgelendirmediğidir. Eğer kişi önemli bir mazereti olmasına karşın bunu belgelendiremiyorsa yine risk altındadır. O yüzden imza ihlali yapmamak en iyi yöntemdir.
DENETİMLİ SERBESTLİK İHLALİ SONUÇLARI NELERDİR?
CEVAP : Denetimli serbestliğin ihlal edilmesi kişinin hürriyetinden yoksun kalmasına ve cezanın kalanını cezaevinde geçirmesine sebep olacaktır. Bu sebeple kişiler hakkında verilen denetimli serbestlik kararına sıkı sıkıya riayet etmelidir.
