DEVLET FİRMALARI ÖDÜLÜ DOYURACAK
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 29043 sayılı Resmi Gazete de 27 Haziran Cuma günü yayınlanan “Tüketici Ödülleri Yönetmeliği” ile güzel bir uygulama başlatmış oldu. Bu yönetmelik ile haklarını arayan tüketicilere çeşitli ödüller verilecek. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda yer verilen 60. ve 84. madde sebebiyle çıkarılan yönetmelik yayım tarihi olan bugün itibariyle uygulamaya giriyor. Yönetmelik oldukça modern bir şekilde hazırlanmış ve tüketicilerin bilinçlenmesini teşvik etmeyi amaçlıyor.
Yönetmelik ile bir taraftan tüketicinin korunmasına verilen değer gösterilirken, diğer taraftan da tüketicinin bilinçlendirilmesi ve yasal haklarını kullanması açısından bilinçlendirilmesine verilen önem belirtiliyor.
Ödüllerin nasıl verileceğine dair çıkarılan yönetmelik Tüketici Hukuku açısından oldukça başarılı bir gelişme olmuş durumda. Uygulaması da aktif ve başarılı bir şekilde yapılırsa tüketiciler adına oldukça faydalı olacak.
Yönetmelik bir taraftan bilinçli tüketiciyi ödüllendirirken diğer taraftan da tüketicinin talep ve isteklerine değer veren firmaları da ödüllendiriyor. Bu yönetmelik uygulamaya da aynı başarı ile yansıtılabilirse özellikle tüketicinin tercih etmesi adına firmaların alacağı ödüller de önem arz edecek. Yönetmelikte diğer bir husus ise Tüketici Hukuku ve Tüketicinin Korunmasına dair yapılacak bilimsel çalışmalar da teşvik edilecek. Tüketicinin bilinçlendirilmesi amacıyla çalışan dernekler için de oldukça faydalı bir yönetmelik olacağa benziyor.
Tüketici örgütleri için de çeşitli ödüller verilmesi kararlaştırılan yönetmelikte Tüketicilerin korunması amacıyla kurulan dernekler, vakıflar veya bunların üst kuruluşları da tüketici örgütleri kapsamına dahil edilmiş durumda.
Tüketici ödülleri toplam 6 dalda verilecek. Yönetmelikte ödül verilecek bu alanlar aşağıdaki şekilde belirlenmiş durumda.
-
Bilinçli Tüketici Ödülü
-
Yazılı Basın Tüketici Ödülü
-
Radyo – Televizyon Programı Ödülü
-
Tüketici Memnuniyeti İlke Edinen Firma Ödülü
-
Bilimsel Çalışma Ödülü
-
Tüketici Özel Ödülü
Bu ödüllerin verilmesi için aranan şartlar ise yine yönetmelikte açıklanmış durumda. Buna göre;
1-Bilinçli Tüketici Ödülü
Bilinçli Tüketici ödülü tüketici mevzuatlarına aykırı olarak yaptıkları alışverişlerden mağdur olan tüketicilere verilecek. Bunun için aşağıdaki maddeler halinde belirteceğimiz şartların oluşması yönetmelikte yeterli görülüyor.
1- Kişinin mağdur olduğu konuda yasal haklarını kullanması aranacak
2- Yasal Haklarını kullanması sebebiyle diğer tüketicilere örnek olması
3- Başvuru sonucunda verilen kararın kesinleşmesi
2-Yazılı Basın Tüketici Ödülü
Yazılı Basın Tüketici ödülü yazılı basın organlarında bağımsız bir şekilde açılacak tüketici köşesi üzerinden veya sadece tüketici yazılarına ayrılmış belirli bir bölümde tüketicilerin korunmasına dair konularda ayrıntılı bilgi sunacak ve tüketicilerin bilgilendirilmesine yazıları ile destek verecek kişilere veya yazılara verilecektir.
Bunun için aşağıdaki maddeler halinde belirteceğimiz şartların oluşması ödüle aday gösterilebilmek için yönetmelikte yeterli görülüyor.
1- Yazılı bir yayın organında Tüketici Sayfası, Bağımsız bir tüketici köşesi veya yayın içerisinde belirli bir bölümde tüketicinin korunmasına dair konularda açıklayıcı ve yön gösterici makale, röportaj veya haber şeklinde yayın yapmak
2- Tüketici Sorunlarını veya Tüketici sorunlarının nasıl çözüleceğini anlatarak tüketicileri bilinçlendirmek
3- Belirli aralıklarla bu yazıların yayınlamış olması
3-Radyo-Televizyon Programı Ödülü
Yazılı Basın yanında Radyo ve Televizyonlarda yayınlanan programlar da bu ödülü aday gösterilebilecek. Özellikle içerisinde bulunduğumuz çağda televizyon, internet, radyo kullanımının yaygınlığı düşünülürse tüketiciler için oldukça fayda sağlayacak bir ödül olacak. Ödüle aday gösterilebilmek için aranan şartlar yönetmelikte aşağıdaki şekilde belirtilmiş durumda.
1- Yayının belirli bir bölümünün tüketicinin korunması ile ilgili olması veya özel olarak tüketici sorunlarını konu edinerek tüketicileri eğitici ve bilgilendirici olması
2- Yayın saatlerinin 08.00 – 22.00 arasında olması
4-Tüketici Memnuniyetini İlke Edinen Firma Ödülü
Özellikle bu ödül yönetmeliğe oldukça başarılı bir şekilde konulmuş bir kural olarak Türk Hukuk Tarihine geçecektir. Çünkü bu ödül ile birlikte hem tüketici ciddi derece de ödüllendirilmiş oluyor hem de tüketici haklarına saygı gösteren firma. Firmaların bu ödülü alması halinde ticari hayatta sağlayacağı fayda elbette ki tartışılamayacak derece de büyük olacaktır. Tüketicilere karşı da hassas davranması sebebiyle iki taraflı bir kazanç sağlanacaktır. Bu ödüle aday gösterilmek için Tüketici Ödül Yönetmeliğinde şartlar aşağıdaki gibi bildirilmiştir.
1- Tüketici memnuniyetini firma politikası olarak benimsemesi ve buna uygun faaliyetlerde bulunması
2- Mevzuatla tüketicilere tanınan haklardan daha ileri haklar tanıması
3- Tüketicilere yönelik telefon ya da elektronik ortamda hizmet veren çağrı merkezi, tüketici danışma masası veya danışma hattı kurmuş ve bunları fiilen işletir olması
4- Tüketicileri ve kendi çalışanlarını bilgilendirici çalışmalar yürütmüş olması
5-Bilimsel Çalışma Ödülü
Tüketicinin korunması ve tüketici hakları üzerine bilimsel olarak çalışan kişi ya da kurumlara da bu yönetmelik kapsamında ödül verilecektir. Ödüle aday gösterilmek için aşağıdaki şartlardan herhangi birinin taşınması yönetmelik kapsamında yeterli görülmüştür.
1- Tüketicinin korunması alanında basılmış kitabının bulunması
2- Tüketicinin korunması alanında kabul edilmiş yüksek lisans veya doktora tezinin bulunması
3- Tüketicinin korunması alanında yayınlanmış bilimsel makale, tebliğ veya bildirisinin bulunması
4- Tüketicinin korunması alanında bilimsel kongre, çalıştay ve benzeri isimler altında çalışma yapması ve sonuçlarının yayınlanmış olması
6-Tüketici Özel Ödülü
Amerika Birleşik Devletlerinde her sene en absürt dava seçilmesi gibi kulağa da hoş gelen bir ödül yöntemine de tüketici özel ödülüdür. Bu ödül dalında aday gösterilmek için ödül verilecek gerçek veya tüzel kişilerin tüketicinin korunması, ilgili mevzuatın uygulanması ve geliştirilmesi konusunda yoğun çaba göstermesi ve bu alanlarda hizmette bulunması gerekecektir.
Avukat Arif BALTACI